Lắp đặt giàn giáo là một trong những công việc tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất trên công trường xây dựng. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người lao động và toàn bộ công trình, cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc và quy định về an toàn.
Huấn luyện chuyên nghiệp và trang bị bảo hộ đầy đủ
Trước khi bắt tay vào lắp đặt giàn giáo, tất cả công nhân phải được huấn luyện chuyên nghiệp về kỹ thuật lắp đặt giàn giáo và các quy tắc an toàn lao động cơ bản. Việc huấn luyện này không chỉ bao gồm lý thuyết mà còn phải có thực hành trực tiếp dưới sự giám sát của người có kinh nghiệm. Công nhân cần nắm vững các bước lắp đặt, cách sử dụng công cụ đúng cách, và quy trình xử lý các tình huống khẩn cấp.
Song song với đó, việc trang bị đầy đủ và đúng chuẩn thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) là bắt buộc. Các PPE tối thiểu bao gồm: mũ bảo hiểm (chống vật rơi và va đập), giày bảo hộ (chống trượt, đâm xuyên), găng tay (bảo vệ tay khỏi vật sắc nhọn), và đặc biệt quan trọng là dây an toàn toàn thân (full-body harness) có móc chống sốc. Dây an toàn phải được công nhân đeo và móc vào các điểm neo an toàn chắc chắn khi làm việc trên cao, đặc biệt là từ tầng giàn giáo thứ hai trở lên, để phòng ngừa ngã từ độ cao.
Kiểm tra vật tư và tuân thủ quy trình lắp đặt
Tất cả các cấu kiện giàn giáo (ống thép, thanh giằng, cùm, kích, mâm, v.v.) phải được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đưa vào sử dụng. Đảm bảo chúng không bị cong vênh, móp méo, rỉ sét nghiêm trọng, hoặc hư hỏng bất kỳ chi tiết nào. Các phụ kiện như cùm, kích phải hoạt động trơn tru, không bị tuôn ren hay kẹt. Nếu phát hiện bất kỳ vật tư nào không đạt chuẩn, phải loại bỏ ngay lập tức.
Quá trình lắp đặt phải tuân thủ tuyệt đối bản vẽ thiết kế giàn giáo đã được duyệt và các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành (ví dụ: TCVN, BS1139). Điều này bao gồm việc đặt chân kích đúng vị trí, điều chỉnh cân bằng, lắp đặt các thanh giằng và cột chống theo đúng khoảng cách và độ cao quy định, và khóa chặt tất cả các mối nối bằng búa hoặc dụng cụ chuyên dụng.
Mâm giàn giáo phải được trải đủ diện tích và cố định chắc chắn, không bị xê dịch. Bất kỳ sự sai sót nào trong quá trình lắp đặt đều có thể dẫn đến sự mất ổn định của giàn giáo, gây ra tai nạn nghiêm trọng.
Giám sát chặt chẽ và duy trì an toàn liên tục
Trong suốt quá trình lắp đặt giàn giáo, phải có cán bộ giám sát an toàn (Safety Officer) có đủ năng lực và chuyên môn túc trực tại hiện trường. Người giám sát có nhiệm vụ theo dõi sát sao từng bước lắp đặt, nhắc nhở công nhân tuân thủ quy định an toàn, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi không an toàn hoặc các vấn đề phát sinh về thiết bị.
Ngoài ra, khu vực lắp đặt giàn giáo phải được rào chắn rõ ràng, đặt biển báo nguy hiểm để cảnh báo những người không liên quan. Cần có lưới bao che chống vật rơi nếu giàn giáo được lắp ở khu vực có người qua lại bên dưới. Sau khi giàn giáo được lắp đặt hoàn chỉnh, cần có nghiệm thu an toàn trước khi đưa vào sử dụng.
Trong suốt quá trình sử dụng, giàn giáo cần được kiểm tra định kỳ (hàng ngày, hàng tuần hoặc sau mưa bão lớn) để phát hiện và khắc phục kịp thời các hư hỏng, đảm bảo giàn giáo luôn trong tình trạng an toàn nhất.